İŞBİRLİĞİ YAPARAK GLOBAL PAZARI KEŞFEDECEKLER

SEDA GÖK

GÜNDEME DAİR…

Türkiye araç üstü ekipmanları sektörü, son yıllarda yatırımlarına hız verdi. Dünya pazarı ile rekabete odaklanan sektördeki firmalar teknoloji ve Ar-Ge yatırımlarını tamamlama telaşında.

Araç üstü ekipmanları sektöründe bugün bin 500 firma faaliyet gösteriyor. Kamuya yönelik 50 firma üretim yapıyor. Özel sektörün kullandığı üst yapılı araçlara bakıldığında, bu grup ürünleri ise damperler, çöp kamyonları ve platformlu araçlar ile vinçlerden oluşuyor. Bu grupta da çoğunluğu damper üreticileri olmak üzere 300 firma  faaliyet gösteriyor. Sektör yaklaşık 20 bin kişiye istihdam sağlıyor ancak yan sanayi ile bu rakamın 45 bini bulduğu ifade ediliyor.

Üretim kalitesinde belli bir noktaya gelen firmalar ihracat konusunda başarılı oluyorlar. Sektörün odaklandığı pazarlar ise Türk cumhuriyetleri, Afrika ülkeleri ve AB… Ancak Ortadoğu pazarında yaşanan sıkıntıların aşılmasıyla sektörün buraya da yöneleceği ifade ediliyor. Afrika’da gidilmemiş pazarlara ticari heyetler gönderilerek, yeni pazarlara ulaşılmaya çalışılıyor. Bununla birlikte, Rusya ile ilişkilerin normalleşme sürecine girmesi üreticiler açısından olumlu bir gelişme olarak yorumlanıyor.

Sektörün üretiminin yaklaşık yüzde 90’ı iç pazarda kullanılırken yüzde 10’u da ihraç ediliyor. Bu oran komşu ülkeler ile sıkıntılar yaşansa da son iki yılda korunduğu dikkat çekiyor.

Dış pazarlar için yatırım yapan, kapasitesini artıran firmalar, değişen ülke koşullarına göre kendilerine yeni pazarlar buluyor. Araç üstü ekipman sektöründe, ithalatın payı oldukça düşük.

Bugün, çöp kamyonlarında ve damperli kamyonlarda yerli ürünler kullanılıyor. Bunun yanında çelik hammaddesi ve pompalar, bazı anahtarlar, hortumlar dışında genellikle yerli araç ve parçalar tercih ediliyor.

Sektörde iç pazarda yerli makinelerin daha fazla kullanılması için teşvik edici çalışmaların yapılması isteniyor.

Kamu ve kamu destekli alımlarda, yerli üretimin varlığı durumunda bu ürünlerin tercih edilmesi zorunlu hale getirilmesi öneriliyor. 

Kamu ihalelerinde yerli malı teklif edene verilecek yüzde15’e kadar fiyat avantajı istinasız verilmesi isteniyor. Yerli üreticilerin en azından ithal ürünlere eşdeğer kalitede üretim yapabilmesi için desteklenmesinin sektörün geleceği için önemli bir karar olduğunun altı çiziliyor. Sektörde haksız rekabetin önlenmesi için de kayıt dışı üretim yapan firmaların kayıt altına alınması önem arz ediyor.

Öte yandan sektörde küçük ölçekli şirket sayısının fazla olması sektörün gelişmesini engelleyen en önemli faktör. Sektörde markalaşma sağlanamadığı gibi firmaların büyük çoğunluğu sürekliliğini koruyamadığı ifade ediliyor.  İhracata yönelik üretim yapan firma sayısının azlığı dikkat çekiyor. Yurtiçinde üretim yapan firmaların güç birliği yaparak, küresel ölçekte üretim ve satış yapabilen bir yapı oluşturabilir. Dış pazarlarda birbirleriyle rekabet eden değil güç birliği oluşturan büyük ve kaliteli firmalara ihtiyaç var. Bu firmalar küresel ölçekte faaliyet gösteren markalarla her konuda rekabet edecek düzeye gelmeli.

Kısacası araç üstü ekipman sektörü, globalde önemli bir yere gelmek için özellikle son yıllarda yatırımlarına devam edecek. Henüz ticaretin olmadığı veya az olduğu ülkelerle ticaret fırsatı aranıyor. Küresel pazarda yerini alabilmek için yeni pazar arayışlarını sürdürüyor.

SG