SEDA GÖK-ANKARA
Dünyada 4 milyar dolarlık ticaret hacmine sahip olan yumurta sektöründe Türkiye üretimiyle 10. sırada yer alıyor. Türkiye, yumurta ihracatında ise Hollanda’dan sonra ikinci sırada… Bu yapısıyla da halen yüzde 100 yerli sermayenin hakim olduğu sektör; dünya yatırımcılarının ilgisini çekiyor. Önümüzdeki yıllarda gerek iç pazarda gerekse ihracatta büyümeye odaklanan sektörün çatı kuruluşu durumunda olan Yumurta Üreticileri Merkez Birliği Genel Sekreteri Hüseyin Sungur, sektör için 31 Aralık 2014 tarihinin önemli olduğuna dikkat çekti.
Sektörde AB uyum sürecinde bütün mevzuatların değiştiğini hatırlatan Sungur, hayvan refahı yönetmeliği kapsamında kafeslerin genişletilmesi gerektiğini söyledi. Sungur, bunun için verilen tarihin 31 Aralık 2014 tarihinde tamamlandığını ifade ederek, “Sektörün zamana ihtiyacı var. Bazı yönetmeliklerde 3 yılda yüzde 100 uyum gerçekleştirdi ancak hayvan refahı yönetmeliği için zamana ihtiyacımız var. Kafesleri zenginleştirmemiz gerekiyor. Geleneksel sistemin genişletilmesi ve birim başına konulan tavuk sayısının azaltılması lazım. Tavuğu rahatlatmamız lazım. Mevcut kafeslerin yüzde 40 daha genişletilmesi lazım. 100 binlik bir kafeste bundan sonra 60 bin üretebilirsiniz. Kanatlı varlığını sayıyı hiç arttırılmasa bile kafes alanını yüzde 40 arttırması lazım. Bu da yatırım anlamına geliyor. 31 Aralık’ta bu süreç doluyor. Bunun ötelenmesi lazım. Bakanlık ile görüşmelerimiz sürüyor. İşletmeler bunu çok yapamadılar. AB bunun için üyelerine 12 yıl süre vermişti, bizde bunun için 12 yılı istiyoruz” dişe konuştu.
Kümeslerin ekonomik ömrünün 12 yıl olduğunu belirten Sungur, “Krediye ihtiyaç var. Sektördeki kredilendirmeyi de yıllara yaymanız lazım. Bundan sonra yapılanlar yeni sisteme göre yapılacak. Eskilerin yenilenmesi için ek süre istiyoruz. Firmalar arasında haksız rekabet oluşur. Piyasada tek fiyat sistemi var. Maliyeti yüksek üretime karşılık geleneksel üretimle iş yapan firma… Bu olmaz” dedi.
PLANLI ÜRETİME ODAKLANMALIYIZ
Türkiye’nin yumurtada planlı üretime ve ihracata odaklanması gerektiğine vurgu yapan Sungur, sektörün gelişim sürecindeki hedefleri hakkında şunları kaydetti: “Sektörün en büyük sıkıntısı üretim planlaması… Sektör büyümeye devam edecek. En az yüzde 5 büyüyecek. Nüfus artıyor, işletmelerimiz modernize oluyor. Herkes kendine bir hedef belirliyor ama ihracata ağırlık vereceğiz. Tüketimin iç pazarda attırılmasına odaklanacağız. Biz şehir hayatında daha fazla gün içinde yumurta tüketime odaklanacağız. Yumurtayı kahvaltı ile sınırlı tutmayacağız. Yumurtanın sunumunu özel projelerle geliştirmemiz lazım. Biraz daha modernize ederek sunumunu keyifli hale getirerek yumurta tüketimini arttırmalıyız.”
“MEVCUT PAZARLARDA PAYIMIZI ARTTIRMALIYIZ”
Körfez ülkeleri, Arap ülkeleri, Suriye, İsrail ve Türk cumhuriyetleri gibi pazarlardaki faaliyetlere ağırlık vereceklerini kaydeden Sungur, “Mevcut pazarlardaki payımızı arttırmalıyız. Ayrıca Rusya’nın bize ihtiyacı var ama ne ölçüde istekliler bunu zaman gösterecek. Biz gene bu pazarı zorlamaya devam edeceğiz. Ayrıca AB pazarına işlenmiş ürün grubuyla odaklanacağız” dedi. Öte yandan Rusya pazarının önemli ama zor bir Pazar olduğuna vurgu yapan Sungur, “Değişken bir Pazar… Kendine özgü sertifikasyonları var. İngilizce anlaşma dilinden kaçınıyorlar. Bizden gerçekten mal almak mı istiyor yoksa bizi pazarlık unsuru olarak mı kullanıyor bunu ileriki günlerde göreceğiz. Damızlık yumurta almak için burada incelemelerde bulunuyorlar. Rusya’nın bize ihtiyacı var ama ne ölçüde istekliler bunu zaman gösterecek. Biz gene bu pazarı zorlamaya devam edeceğiz. Körfez ülkeleri, Arap ülkeleri, Suriye, İsrail ve Türk cumhuriyetleri gibi pazarlardaki faaliyetlerimize ağırlık vereceğiz ve buralarda rakamlarımızı arttırmamız gerekiyor. Mevcut pazarlardaki payımızı arttırmalıyız” diye konuştu.
Sektörün üretim rakamlarına bakıldığında 2006 yılında 8.5 milyar adet iken, 2013 sonunda 16.7 milyar adet rakama ulaşılmış durumda. Yüzde 100’lük bir büyüme var. 2006 yılında 18 milyon dolarlık ihracat yaparken, 2013 sonu itibariyle 407 milyon dolarlık bir ihracat rakamına ulaşıldı. Sektör her yıl ortalama yüzde 10 büyüme gösteriyor. 2014 yılında ise sektör yüzde 5 büyüme göstereceğini öngörülüyor.