OLUKLU MUKAVVACILAR ‘KORUMA’ İSTİYOR

Levent Deniz

 

Oluklu Mukavva Sanayicileri Derneği(OMÜD)  Genel Sekreteri Levent Deniz, oluklu mukavva sektörünün en büyük sorununun Ekonomi Bakanlığı tarafından ABD menşeli “metrekaresi 175 gramı geçmeyen beyazlatılmamış kraftlayner kâğıtlar” için ithalat yapılan firmalara göre yüzde 10-20 oranları arasında dampinge karşı kesin önlem yürürlüğe girmiş olması olduğunu söyledi.

Bu önlem yürürlükteyken Finlandiya, Rusya, Polonya ve Brezilya menşeli “metrekare ağırlığı 175 gramı geçmeyen beyazlatılmamış kraftlayner kağıtlar”ın ithalatına ilişkin olarak da yeni bir damping soruşturması açıldığını belirten Deniz, “Ülkemizde söz konusu kağıt türünün üretimi son derece kısıtlı olduğu için kraft kağıdın ithalatı zorunludur. Dolayısıyla yürürlüğe giren anti-damping vergisi uygulaması maliyetlerimizi artırmıştır. Yeni vergi oranıyla bu artışın etkisi daha da büyük ve önemli olacak. Fiyatlar son tüketiciye de yansıyacak ve enflasyonist etki yaratacak.  Diğer taraftan hammadde olarak kraftlayner kâğıtların yoğun kullanıldığı bazı ambalaj türlerinde kraftlayner kâğıt yerine nihai kutunun direk ithal edilmesi ekonomik olarak daha uygun hale gelebilecektir. Dolayısıyla Ekonomi Bakanlığı’nın söz konusu kararını gözden geçirmesi, bu uygulamadan zarar gören oluklu mukavva firmalarını koruması gerekmektedir” diye konuştu.

Deniz ile Türkiye’deki oluklu mukavva sektörünün mevcut durumunu, gelişimini, yaşadığı sorunları ve bu yıl 30. kuruluş yılı kutlayan derneğin faaliyetlerini konuştuk.

 

Rakamlarla Türkiye’deki oluklu ambalaj sanayine baktığımızda nasıl bir tablo ile karşılaşıyoruz?

2016 yılı verileri ile oluklu mukavva üretimi ton bazında 2 milyon 22 bin tona, metrekare bazında 3 milyon 885 bin metrekareye ulaştı.

Sektörde yaklaşık 8 bin 500 kişi 120’ye yakın firma da çalışıyor. Kişi başına tüketim de yıllık 25,3 kilogram. Kapasite kullanım oranının ise yaklaşık yüzde 70 oranında olduğu tahmin ediliyor.

Oluklu mukavva yapısı gereği ihracatı çok yapılan bir ürün olamamakla birlikte toplam üretimin yüzde 3,5’u Kuzey Irak, İran, İtalya ve İngiltere’ye yapılıyor. Ancak dolaylı bir ihracattan söz edilebilir. Çünkü ihracatı yapılan tüm yaş meyve ve sebzeler oluklu mukavva kutularda gönderilmektedir.

Türkiye’deki oluklu mukavva sektörünün seyri nedir? Ambalaj sektörü içinde oluklu mukavvanın önemi hakkında bir değerlendirme yapar mısınız?

Oluklu mukavva sektörü son 10 yılda yüzde 80’lik bir büyüme artışı sergiledi ve Avrupa’nın 5. büyük oluklu mukavva üreticisi haline geldi. Oluklu mukavva ambalaj sektöründe dünyada yüzde 33’lük bir paya sahip Türkiye için de aynı oran geçerlidir.

Sektördeki yabancı yatırımcı ilgisini nasıl değerlendiriyorsunuz? Şu anda pazarın genelinde yabancı sermayeli şirketlerin payı nedir? Bu konudaki sermaye yapısı hakkında bilgi verir misiniz? Bu konuda önümüzdeki günlerde nasıl bir eğilim bekliyorsunuz?

C

Türkiye’de en büyük ilk dört firmanın 3’ü yabancı menşeli firmalardır. Ayrıca orta ölçekli orta ölçekli iki firmada yabancı şirket ortaklı olarak faaliyet göstermektedir. Ve tüm bu satın almalar son 5 yıl içinde gerçekleşti. Dolayısıyla yabancılar sektörün önünün açık olduğunu görmekte ve yatırım yapmaktadırlar.

En son Ocak 2017’de Dunapack, Camiş’in Eskişehir’deki oluklu mukavva fabrikasını satın alarak bünyesine kattı. Toplam sektörün yüzde30’unun yabancılar tarafından temsil edildiğini söyleyebiliriz. Türkiye’nin yaşamış olduğu ekonomik ve siyasi olumsuzluklar sebebiyle durgun geçen 2016’nın ardından 2017 yılında sektörün güçlü bir büyüme kaydedeceği düşünülmekte.

Önümüzdeki günlerde sektörün kendi içinde yeni konsolidasyon bekleniyor mu?

Bu her zaman için mümkün.

Türkiye’deki pazarda karşılaşılan sorunlar ve sizin bu konudaki çözüm önerilerinizi okuyucularımız ile paylaşır mısınız?

Sektörün en büyük sorunu Ekonomi Bakanlığı tarafından Amerika Birleşik Devletleri (ABD) menşeli “metrekaresi 175 gramı geçmeyen beyazlatılmamış kraftlayner kâğıtlar” için ithalat yapılan firmalara göre 10 ile yüzde20 oranları arasında dampinge karşı kesin önlem yürürlüğe girmiş olmasıdır.

Bu önlem yürürlükteyken bu kez Finlandiya, Rusya, Polonya ve Brezilya menşeli “metrekare ağırlığı 175 gramı geçmeyen beyazlatılmamış kraftlayner kağıtlar”ın ithalatına ilişkin olarak yeni bir damping soruşturması açılmıştır.

Ülkemizde söz konusu kâğıt türünün üretimi son derece kısıtlı olduğu için kraft kâğıdın ithalatı zorunludur. Dolayısıyla yürürlüğe giren anti-damping vergisi uygulaması maliyetlerimizi artırmıştır. Yeni vergi oranıyla bu artışın etkisi daha da büyük ve önemli olacak. Fiyatlar son tüketiciye de yansıyacak ve enflasyonist etki yaratacak.

Diğer taraftan hammadde olarak kraftlayner kâğıtların yoğun kullanıldığı bazı ambalaj türlerinde kraftlayner kâğıt yerine nihai kutunun direk ithal edilmesi ekonomik olarak daha uygun hale gelebilecektir.

Dolayısıyla Ekonomi Bakanlığı’nın söz konusu kararını gözden geçirmesi, bu uygulamadan zarar gören oluklu mukavva firmalarını koruması gerekmektedir.

Türkiye ve dünya ekonomisi açısından zor bir dönem yaşanıyor. Bu dönemin sektöre yansıması nasıl oldu?

2016 yılı zorlu geçti ancak 2017 yılı çok daha istikrarlı bir şekilde başladı. Ekonomi yurt içindeki ve yurt dışındaki siyasi olaylara karşı son derece duyarlı… Ülkeyi derinden etkileyen bir olay olmadığı sürece 2017 yılının 2016 yılından çok daha iyi geçeceğini düşünmekteyiz.

Sektör kendisine rakamlarla baktığımızda Cumhuriyet’in kuruluşunun 100. yılı olan 2023 için nasıl hedefler belirledi?

2012 yılında bağımsız bir firmaya yaptırılan çalışma sonucunda 2023 yılında oluklu mukavva sektörünün 4 milyon tonluk bir üretime yaklaşacağı ön görülmekteydi. Bu büyüklükte Avrupa nezdinde dahi hatırı sayılır bir büyüklüğe denk gelmekte. Ayrıca şu anda yıllık kişi başı tüketim Türkiye’de 25 kilogram civarında iken Batı Avrupa’da 48 kilogram düzeyinde. Dolayısıyla 2023 yılında Türkiye’nin Batı Avrupa’nın şu anki seviyesine yükseleceği tahmin edilmektedir.

Dernek olarak 2017 yılındaki çalışma ve projeleriniz hakkında bilgi verir misiniz?

Derneğimiz 1987 yılında kurulmuştur. Dolayısıyla 2017 yılı derneğimizin kuruluşunun 30. yıl dönümüdür. Bu yıl özellikle oluklu mukavvanın tanıtımı konusunda bir dizi etkinlik planlamaktayız. Ayrıca bir bağımsız şirkete  “Oluklu Mukavva Ambalaj Tüketimi Raporu” ve “Oluklu Mukavva Ekonomik Etki Analizi Raporu” hazırlatılmaktadır. Her iki raporun 2017 tarihinde tamamlanması beklenilmektedir. Böylece sektör bu raporlar sayesinde ufuk açıcı bilgilere sahip olacaktır. Sempati Üyesi olarak adlandırdığımız tedarikçi üyeler ile de bir takım tanıtım toplantıları düzenlenmektedir.

RAKAMLARLA SEKTÖRÜN TABLOSU

2016 yılı oluklu mukavva üretimi: 2 milyon 22 bin ton

İstihdam: 8 bin 500 kişi

Firma sayısı: 120

Kişi başına tüketim:  Yıllık 25.3 kilogram

Kapasite kullanım oranı: Yüzde 70

Avrupa’nın 5. Büyük oluklu mukavva üreticisi

Dünya pazarından aldığı pay: Yüzde33

2023 yılı hedefi: 4 milyon ton üretim