SEDA GÖK
GÜNDEME DAİR…
Türkiye, 40 bin civarında tasarım başvurusu ile dünyada beşinci, Avrupa’da üçüncü sırada bulunuyor. Tasarımda nicelik olarak iyi bir konumdayız, nitelik olarak da aynı başarıyı elde etmek için çalışıyoruz. Son dönemde tasarımlarda niteliği artırmak amacıyla, yeni ve özgün tasarımların koruma altına alınması için çıkarılan Sınai Mülkiyet Kanunu’yla birlikte yenilik kavramı dikkate alınmaya başlandı.
Öte yandan 2017-2019 yıllarını kapsayan Tasarım Stratejisi ve Eylem Planı’nın vizyonu; “Türk Tasarımının Küresel Bir Marka Olması”… Bu vizyona uygun olarak 5 hedef kapsamında 22 eylem çalışması var.
2017 yılında patent başvurularında yüzde 33, marka başvurularında ise yüzde 13 oranında artış yaşandığı görülüyor. 2017 yılı yerli patent başvuru sayısında geçen yıla nazaran yüzde 33,8 oranında artarak, 6 bin 445’den 8 bin 625’e yükseldi. Marka başvurularında ise, 2017 yılı başvuru sayısının 2016 yılına göre yüzde 13 oranında artarak 107 bin 176’dan 121 bin 108’e ulaştığı tespit edildi.
En fazla patent başvurusunun yapıldığı ilin 3 bin 975 ile İstanbul olduğu, bu ilimizi 1206 başvuru ile Manisa’nın takip etmesi dikkat çekerken, Ağrı, Bingöl, Hakkari, Kars, Bayburt ve Ardahan illerinden ise geçen yıl hiç patent başvurusu yapılmadığı tespit edildi. Marka başvurularında ise 2017 yılında en fazla başvuru 49 bin 683 ile yine İstanbul olurken, 8 bin 536 başvuru ile Ankara ikinci, 7 bin 60 marka başvurusu ile İzmir’in ise üçüncü sırada yer aldığı görüldü. Geçen yıl marka başvurusunun en az yapıldığı iller ise 13 başvuru ile Bayburt, 14 başvuru ile Ardahan ve 15 başvuru ile Tunceli olarak tespit edildi.
Bunun yanı sıra, tasarımcılarımız uluslararası yarışmalarda önemli başarılar elde ediyor. Örneğin, 2010-2017 yılları arasında, “A Design Award” ödüllerinde 376 ödülle dünyada 5. sıradayız. Ayrıca, Avrupa & Amerika bölgesinde en iyi tasarım okulları olarak gösterilen ve Avrupa’nın en iyi 100 Mimarlık ve Tasarım Okulları arasına girebilen okullara sahibiz. Türk tasarımcılarımız, Dünya Tasarım Örgütü, Good Design, If Design gibi kurum-kuruluşlarda ve önemli yarışmalarda jüri üyeliklerinde bulunmakta ve yönetici pozisyonlarda yer almakta. Hedefimiz ise bu bilincin ve gücün tüm tasarımcılarımıza yansıtılması. Türk tasarımlarının ve tasarımcılarının dünyada tanınması ve tasarımda markalaşmak için çaba harcıyoruz.
Marka konusunda Türkiye, 2011′den bu yana 100 binin üzerinde marka başvurusuyla, Avrupa’nın en fazla marka başvurusu yapan ülkesi durumuna geldi. Ancak ülkemizin 2023 vizyonu hedefleri arasında 10 küresel marka yaratılması yer almakta. Bu hedefe ulaşmak için markalaşma çabası içerisinde olan firmalarımızın daha çok çalışması ve desteklenmesi lazım.
Ülkemizde iyi tasarımın değeri artık sadece estetik değil, akılcı çözümlerin, malzemenin, üretim yöntemi gibi niteliklerin de kullanıcılar için değerli olduğunu görüyoruz. Özellikle hizmet tasarımı tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de önem kazanmaya başlayan bir değer. Türkiye olarak gelişmelerin takip edilebildiğini, birçok başarılı tasarım akademisyeninin de bu hususta çalışmaları olduğunu duyuyoruz.
Öte yandan tasarım müzesi kurulmasıyla ilgili çalışmalar geçtiğimiz yıl Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başlatılmıştı. Müzenin Bakanlık bünyesinde İstanbul veya Bursa’da kurulması planlanıyor. Bu müze, gençlerin ilgisini ve dikkatini çekmek için büyük önem taşıyor.
Marka, patent, tasarım… Türkiye’nin geleceğini işte bu üç başlık şekillendirecek. Biz de önümüzdeki 10 yıl içinde kaç tane dünya markası çıkarabileceğiz ona odaklanalım.